POSZANOWANIE ENERGII BEZ GRANIC
- współpraca polsko – ukraińska oparta na standardach skandynawskich
projekt współfinansowany przez Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego
i Norweski Mechanizm Finansowy.
Opis projektu
Nasza Fundacja jako pierwsza w Polsce użyła terminu: „poszanowanie energii". Działa w tej dziedzinie juz 20 lat. Doświadczenie nabyte podczas inicjatyw podejmowanych przez Fundację oraz liczne kontakty z instytucjami i osobami, które także zajmują się tematyką racjonalnego gospodarowania energią, sprawiły, że postanowiliśmy podjąć próbę rozwiązania lub chociaż zmniejszenia problemu, który naszym zdaniem tego wymaga. Zjawisko marnotrawienia energii występuje w różnych środowiskach. Im większą przykłada się wagę do osobistego udziału
w oszczędności energii, tym skuteczniej energia jest szanowana. Brakuje jednak indywidualnego przekonania o wykorzystywaniu energii ze źródeł odnawialnych. Są one traktowane częściej jako moda niż konieczność sprzyjająca ograniczeniu zużycia energii.
Sytuacja w Polsce w zakresie oszczędności energii zmienia sie na korzyść. Zdecydowanie gorzej przedstawia sie na Ukrainie. Odmienne warunki polityczne i gospodarcze sprawiają, że poszanowanie energii nie jest jeszcze traktowane odpowiedzialnie. W naszym odczuciu - Ukraina zainteresowana wstąpieniem do Unii Europejskiej - musi przejść taką samą drogę, jaką przechodziła Polska i jest to odpowiedni moment, żeby zacząć działać na rzecz przeobrażenia mentalnego w tej dziedzinie.
Poziom poszanowania energii oraz wykorzystania jej odnawialnych źródeł w krajach skandynawskich zainspirował nas do połączenia tych dwóch biegunów. Postanowiliśmy więc
w oparciu o nasze doświadczenia oraz dobre praktyki norweskie wspomagać przeobrażenia na rzecz racjonalnego gospodarowania energią na Ukrainie. Zdecydowaliśmy, że najbardziej efektywną formą będą debaty oraz interaktywne szkolenia z bezpośrednim udziałem wszystkich zainteresowanych stron.
W realizacji zadań uczestniczyć będą wyjątkowo cenni Partnerzy:
Z Polski są to:
Instytut Energetyki - odpowiadający za analizę ekonomiczną i techniczną przyłączania
do systemu elektroenergetycznego energii ze źródeł odnawialnych na przykładzie doświadczeń norweskich, realiów polskich i perspektyw ukraińskich; Instytut odpowiada za wykonanie analiz, opracowań i raportów z warsztatów oraz konsultacji realizowanych w Polsce i na Ukrainie
nt. tworzenia form współpracy sprzyjających poszanowaniu energii miedzy samorządami
a producentami i dystrybutorami energii, aktywizowanymi przez branżowe środowiska naukowe. Dzialania te opierają się na zaleceniach Regionalnej Strategii Energetyki i dobrych praktykach Instytutu Energetyki oraz Norwegii.
Instytut Maszyn Przepływowych PAN - inicjator powołania Bałtyckiego Klastra Ekoenergetycznego.
Zarząd Województwa Pomorskiego
Wydziały Politechniki Gdańskiej: Chemiczny oraz Elektrotechniki i Automatyki
Rada Naczelnej Organizacji Technicznej FSNT w Tarnowie – organizacja znana z propagowania innowacyjnych rozwiązań technicznych oraz utrzymująca ścisłe kontakty z Zachodnią Ukrainą.
Partnerzy ukraińscy:
Centrum Debat w Doniecku
Agencja Rozwoju Regionalnego w Odessie
Ukraińska Siec Miast Efektywnych Energetycznie we Lwowie
Partner norweski:
OREEC - Oslo Renewable Energy and Environment Cluster; Lillestrøm Centre of Expertise - odpowiadający za przygotowanie analizy wykorzystania odnawialnych źródeł energii
z perspektywy norweskiej, prezentowanej w poszczególnych etapach Projektu, zwanych umownie jego kamieniami milowymi, ponieważ każde z tych zdarzeń będzie przybliżało realizację celów projektu.
Te zdarzenia to:
- 4 konferencje w Polsce (otwierająca, 2 robocze i zamykająca),
- 4 wyjazdy studyjne na Ukrainę do obwodów każdego z partnerów (Donieck, Odessa, Lwów)
- 2 wyjazdy studyjne do Norwegii.
Projekt adresowany jest - zgodnie z zasadą „Złotego trójkąta” - do trzech grup odbiorców: przedstawicieli samorządu (administracji lokalnej), producentów i dystrybutorów energii
oraz branżowych środowisk naukowych.
Środowiska te najskuteczniej wpływają na przeobrażanie społecznej świadomości w zakresie poszanowania energii oraz pozyskiwania jej z odnawialnych źródeł. Odpowiadają bowiem za tworzenie sprzyjających warunków gospodarczych (decydenci), technicznych (producenci i dystrybutorzy) oraz mentalnych (naukowcy). Jednak mimo wspólnej "misji" promowania poszanowania energii, każda z wymienionych grup ma inny punkt widzenia na ten sam problem. Nasze konferencje (wyjazdy studyjne) mają ułatwić proces dochodzenia do kompromisu tak, aby główny cel - przeobrażenie świadomości w tej dziedzinie - został osiągnięty. Projekt kierujemy także do odbiorców energii, zainteresowanych np. zmianą źródła energii oraz do producentów urządzeń ekoenergetycznych.
Konferencje i wyjazdy studyjne zaplanowano w Norwegii, Polsce i na Ukrainie. Będą one zróżnicowane pod względem treści i form realizacji, ale zawsze związane będą z problematyką poszanowania energii tak, aby dzięki realizacji projektu dojść do kompromisu. Ukraińscy partnerzy zdają sobie sprawę z odmiennego traktowania tej kwestii w różnych regionach Ukrainy. Zupełnie inne jest nastawienie do poszanowania energii i pozyskiwania jej ze źródeł odnawialnych w Ukrainie wschodniej (Donieck), a zupełnie inne w zachodniej (Lwów) czy w Odessie.
Realizacja Projektu ma służyć rozwojowi wszystkich uczestniczących w nim partnerów dzięki konfrontacji polskich doświadczeń z „dwoma biegunami" - Norwegią i Ukrainą, zwłaszcza w zakresie regionalnych strategii energetyki i planów zaopatrzenia gmin (miast) w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, które chcemy wspólnie z uczestnikami ukraińskimi stworzyć dla trzech regionów (Donieck, Lwów i Odessa).
Obecność ekspertów norweskich doświadczonych w dziedzinie poszanowania energii, zwłaszcza z pobudek ekologicznych, gwarantuje kontakt z optymalną a przede wszystkim z najbardziej utrwaloną formą racjonalnego gospodarowania energią.
Projekt ma być realizowany od 1 lipca 2009r. do 30 kwietnia 2011r. w formie nw. działań:
I. Cykl edukacyjny nt. efektywności energetycznej w procesach wytwarzania, przesyłu, dystrybucji i odbioru energii oparty na dobrych praktykach norweskich (transfer wiedzy) z wykorzystaniem opracowania „Best practices regarding conservation of energy and utylization of renewable energy sources - in Norwegian perspective" - cykl realizowany w Norwegii, Polsce i na Ukrainie.
II. Propagowanie wielosektorowej współpracy sprzyjającej poszanowaniu energii na przykładzie Klastra Ekoenergetycznego oraz urządzeń ekoenergetycznych – doświadczenia wynikające z dobrych praktyk Instytutu Maszyn Przepływowych PAN - cykl realizowany w Polsce i na Ukrainie.
III. Tworzenie form współpracy sprzyjających poszanowaniu energii miedzy samorządami a producentami i dystrybutorami energii, aktywizowane przez branżowe środowisko naukowe zgodnie z zaleceniami Regionalnej Strategii Energetyki w zakresie zagadnień elektroenergetycznych - doświadczenia wynikające z dobrych praktyk Instytutu Energetyki, w efekcie – wykonanie opracowania na ten temat oraz raportów z warsztatów realizowanych w Polsce i na Ukrainie.
IV. Analiza warunków technicznych i ekonomicznych przyłączania odnawialnych źródeł energii do systemu elektroenergetycznego na przykładzie doświadczeń norweskich, realiów polskich i perspektyw ukraińskich - działanie realizowane w Polsce, Norwegii i na Ukrainie.
V. Cykl szkoleniowy – planowanie energetyczne (m.in. problematyka tworzenia strategii regionalnych, projektów założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe) - doświadczenia wynikające z dobrych praktyk Fundacji Poszanowania Energii w Gdansku; w efekcie wykonanie dla Ukrainy 3 regionalnych strategii rozwoju energetyki, po 1 strategii dla każdego z 3 obwodów partnerskich (Lwów, Donieck, Odessa) oraz 3 planów do zaopatrzenia miast w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, po 1 planie dla jednego wybranego miasta w każdym z wymienionych obwodów - cykl realizowany w Polsce i na Ukrainie.
VI. Cykl debat z udziałem partnerów społecznych na temat prawa i bezpieczeństwa energetycznego wynikający z polskich i norweskich doświadczeń w transformacji tego prawa i działań na rzecz bezpieczeństwa energetycznego - cykl realizowany w Polsce i na Ukrainie.
VII. Upowszechnienie realizacji celów projektu – cykl realizowany przez cały czas realizacji projektu w Polsce, Norwegii i na Ukrainie; na bieżąco ewaluowany (ankiety, raporty, wnioski), zakończony wydaniem publikacji podsumowującej realizację w języku polskim, ukraińskim i angielskim.